Hoe iedereen nu een stukje identiteit kwijtraakt.

Jij hebt een bepaald beeld van wie je bent, net zoals ik dat heb. Het bestaat uit de dingen die je goed kan, de rollen die je in je leven speelt. Je identiteit is opgebouwd uit allemaal kleine stukjes, die jou samen ‘jij’ maken. 

Sporters hebben dit ook, in hele sterke mate. Een groot gedeelte van wie ze zijn, is hun ‘sporter-zijn’. En hoe meer tijd je besteed aan sporten en trainen, hoe groter en belangrijker dat stuk wordt. En hoe kleiner andere stukken van je identiteit vanzelfsprekend ook worden. 

Je kan je identiteit zien als de muren van een huis. Een aantal van je muren zijn dragend, die bepalen het grootste deel van je identiteit. Als je kinderen hebt bijvoorbeeld, is het ouderschap een dragende muur. Naast de draagmuren heb je een aantal binnenmuren die het huis in verschillende kamers delen. Met de jaren sloop je weleens een muurtje weg, doordat je bijvoorbeeld met een hobby stopt, en zet je er een muurtje bij, omdat je iets nieuws ontdekt. Jouw identiteit, net als het letterlijke huis van de meeste mensen, gaat elke paar jaar een flinke voorjaarsschoonmaak door, en dan wordt alles weer neergezet zoals op dat moment het beste bij je past. Alleen de dragende muren, die blijven over het algemeen behouden. Die houden het huis overeind. De dragende constructie is jouw basis, een stuk ‘jij’ dat identiek blijft met de jaren.  

Stel je nu voor dat je topsporter bent, of fanatiek amateur sporter. Of misschien ben je dat wel. Sport is een groot gedeelte van je leven, je richt het in zodat je zo goed mogelijk kan trainen, eten en slapen. Zelfs je sociale contacten worden gepland zodat ze de trainingen zo min mogelijk in de weg zitten. Sommige mensen moeten er niet aan denken, zo’n leven, maar we hebben in Nederland enorm veel sporters, zowel professioneel als amateur, die hun leven op deze manier inrichten. Sport is een groot onderdeel van hun dragende constructie, hun identiteit. 

En toen kwam corona. Dag wedstrijden, dag sportfaciliteiten, dag sportvrienden waar je dagelijks samen mee traint. De draagmuren van sporters over de hele wereld werden plots, zonder waarschuwing, weggeslagen. 

Er wordt vaak geroepen dat sport maar een spelletje is, dat er veel serieuzere zaken spelen. En er spelen ook serieuze zaken, sporters hebben echt geen bord voor hun kop. Maar kom op, voor echte sporters is sport niet zomaar een spelletje. Het is onderdeel van hun identiteit. Veel sporters zitten in een identiteitscrisis, en komen er nu pas achter hoe belangrijk sport echt is in hun leven. En hoe onrustig of zelfs ongelukkig ze zich kunnen voelen wanneer dit, ook al is het tijdelijk, wordt weggenomen. 

Sporters zijn niet de enigen die de laatste maanden een deel van hun identiteit zijn kwijtgeraakt. Denkt aan muzikanten, acteurs, fysiotherapeuten, kappers. Wie ben je zonder wat je doet? Maar ook iedereen die elk weekend ontbijt bij het vaste favoriete koffietentje, die maandelijks concerten bezoekt, die alle festivals afloopt in de zomer. Iedereen is een aantal muren verloren, niemand ontkomt eraan. En dat wil niet zeggen dat alle huizen instorten, maar wel dat iedereen wordt geraakt. En dat het dus ook niet erg is daar iets bij te voelen.

Mijn eigen sportidentiteit heeft het ook flink te verduren. Een aantal weken terug heb ik besloten mezelf uit te schrijven voor mijn grote sportdoel dit jaar, Ironman Vitoria-Gasteiz (zie deze blog). Gister werd deze officieel afgelast. Het voelde een paar weken terug als een opluchting om zekerheid te hebben, maar daarna kwam ook leegte. Ik ben mijn hele leven al een sporter, wat moet ik zonder sportdoelen? En wat moet ik in hemelsnaam met al die extra tijd? 

Het Animo Sportpsychologie Triathlon Team

Ik mis mijn trainingsmaatjes, teamgenoten, de wedstrijden om naar uit te kijken. Ik mis het gevoel van het water als ik in het zwembad lig, en de afwachtende spanning die ik in m’n buik voel in de dagen voor een wedstrijd. Voor mijn gevoel drentel ik nu een beetje doelloos rond. Ik probeer het allemaal wel goed op te pakken, ik heb nieuwe doelen gesteld voor de komende maanden, en de sportvooruitzichten worden langzaamaan steeds optimistischer. Ik train dus ook nog, solo. En ik haal er ook echt wel plezier en voldoening uit. Maar ik kan niet ontkennen dat ik m’n oude sportleven ontzettend mis, en me soms letterlijk een beetje verloren voel. En dat is niet gek, want ik ben op dit moment een stukje identiteit kwijt.

We weten allemaal dat de huidige situatie niet eeuwig duurt. Hoe het wel gaat zijn en hoe lang alles nog gaat duren, dat kan niemand voorspellen. Er worden voorzichtig stapjes vooruit gezet, maar hoe de samenleving eruit zal gaan zien in de toekomst is een vraagteken. Tot die tijd moeten we allemaal dealen met een stukje identiteitsverlies, in welke vorm dan ook. Daar mag je je rot over voelen, en verloren. Laat dat gevoel er vooral lekker zijn. En voel je ook niet onder druk gezet om in deze periode opeens van alles nuttigs te moeten gaan doen met je extra tijd. Het mag, maar je moet helemaal niks. We zitten nu veel meer in ons eigen huis, letterlijk en figuurlijk, dus richt het lekker in zoals jij dat nu wilt. Stap voor stap bouw je je muurtjes wel weer op. En dan met dubbel glas, of nieuwe kozijnen. Of misschien voeg je gewoon een hele extra verdieping toe.

Kopfoto: Tamar Veltman, Eredivisie/NK OD Veenendaal 2019